Khác với ROM (Read Only Memory) chỉ đọc dữ liệu đã được nạp sẵn vào bộ nhớ và có tốc độ thấp, RAM (Random Access Memory) là bộ nhớ truy xuất ngẫu nhiên, có tác dụng đọc và truy cập dữ liệu cực nhanh, giúp gia tăng khả năng xử lý dữ liệu của CPU (do CPU lấy dữ liệu từ RAM). Một thanh RAM chuẩn DDR4 hiện nay có tốc độ nhanh gấp hàng chục lần ổ SSD mới nhất hiện nay. Vậy cần bao nhiêu RAM cho đủ? Sử dụng RAM như nào cho hiệu quả? Hãy để TNC Store tìm câu trả lời cho anh em qua các thông số RAM quan trọng dưới đây nhé!

1. Loại RAM 

Có 3 loại RAM phổ biến thường thấy là DRAM, SRAM và SDRAM.

DRAM (RAM động) chỉ loại RAM cần được nạp điện sau vài mili giây để bù đắp sự rò rỉ điện từ tụ điện (tụ điện lưu trữ mỗi bit dữ liệu bên trong bảng mạch) Nếu không được nạp điện thì các bit dữ liệu trong DRAM sẽ mất dần.

SRAM (RAM tĩnh) là loại RAM lưu dữ liệu trong các pin chứa tụ điện và bóng bán dẫn. Khác với DRAM, SRAM chỉ cần được cung cấp nguồn điện là có thể lưu trữ dữ liệu, không cần phải nạp điện theo định kỳ. Vì có tốc độ nhanh hơn nên SRAM có giá đắt hơn DRAM và thường được sử dụng như bộ nhớ đệm cho CPU.

SDRAM (RAM động đồng bộ hoá) là DRAM được đồng bộ hoá với xung bus hệ thống. Do đó SDRAM có tốc độ xử lý rất nhanh và không có độ trễ. Đây là loại RAM được dùng phổ biến nhất hiện nay.

>>> VRAM trên card đồ hoạ là gì? Có giống 3 loại trên không? Khám phá ngay các thông số card đồ hoạ nhé!

Ngoài ra còn các loại RAM khác như FRAM, ReRAM, MRAM… nhưng không được sử dụng phổ biến nên mình xin không đề cập tới trong bài viết này.

2. Công nghệ DDR (Double Data Rate)

Thông số RAM này được dựa trên loại SDRAM được nhắc đến ở trên. Đúng như tên gọi của nó, DDR cho phép truyền được hai đơn vị dữ liệu trong mỗi xung nhịp thay vì một như SDR (Single Data Rate). Do vậy nên DDR cho tốc độ truyền dữ liệu nhanh gấp đôi so với SDR. 

Hiện nay máy tính phổ biến sử dụng các loại thanh RAM DDR4 thay cho các thế hệ DDR2, DDR3. RAM DDR5 đã được công bố hứa hẹn sẽ lên ngôi và trở nên thịnh hành trong tương lai. Có một lưu ý khi build PC là các thanh RAM thế hệ DDR khác nhau sẽ có các chân cắm khác nhau nên khi mua RAM anh em cần chú ý xem mainboard sử dụng khe cắm cho loại RAM nào.

>>> Khám phá ngay những thanh RAM hiệu năng khủng với mức giá hấp dẫn tại TNC Store nhé!

3. Đa kênh

Đây là thông số RAM khá phổ biến. Các thanh RAM hiện nay chủ yếu hỗ trợ Dual Channel và có độ rộng bộ nhớ (Bus width) là 64 bit. Hiểu đơn giản, giữa CPU và RAM chỉ có con đường một chiều trao đổi dữ liệu và cùng một thời điểm chỉ có 64 chiếc xe di chuyển một chiều. 

Nhưng nếu anh em cắm hai thanh RAM để tạo thành Dual Channel sẽ có hai con đường, mỗi con đường có tối đa 64 chiếc xe di chuyển vào hoặc ra cùng một lúc. Điều đó có nghĩa trong một chu kỳ có thể tăng gấp đôi hiệu quả nạp xuất dữ liệu.

4. Tốc độ xung truyền tải dữ liệu (Bus Speed)

Nhờ có công nghệ DDR nên trên nhãn các thanh RAM sử dụng công nghệ DDR thường ghi tốc độ gấp đôi so với xung nhịp thực tế. Đó chính là tốc độ truyền tải dữ liệu của RAM.

Ví dụ như trên thanh RAM có ghi DDR4 3200 thì 3200 chính là tốc độ truyền tải dữ liệu, được tính bằng MT/s (megatransfer/s), nghĩa là 1 giây thanh RAM có thể xử lý được 3,2 triệu đơn vị dữ liệu. Còn bus RAM (tức xung nhịp thực tế) là 1600MHz, đúng bằng một nửa  tốc độ được ghi trên RAM.

Điều đáng chú ý là tốc độ xung nhịp này là tốc độ tối đa mà bộ nhớ chạy được; chứ không thể tự động chạy với tốc độ đó. Ví dụ, nếu anh em dùng bộ nhớ DDR4-2666 lên một máy tính  truy cập hệ thống ở tốc độ 600MHz (1200 MHz DDR), thì những bộ nhớ này chỉ có tốc độ đạt 600 MHz (1200 MHz DDR) chứ không phải 1333MHz (2666 MHz DDR).

5. Băng thông (Bandwidth)

Thông số RAM này có thể hiểu là tốc độ đọc/ghi dữ liệu trong một giây của RAM. Băng thông được tính bằng công thức Bandwidth = (Bus Speed x Bus width)/8.

VD: RAM có tốc độ truyền tải dữ liệu là 3200 và độ rộng bộ nhớ là 64 thì sẽ có băng thông là 3,200,000 x 64/8= 25,600,000 byte/s, tương đương khoảng 24,41GB/s. 

Khi anh em sử dụng Dual Channel, lắp 2 RAM song song dữ liệu vận chuyển được trong 1 giây sẽ tăng gấp đôi. Tuy nhiên Bus RAM không tăng, vẫn chỉ là 1600Mhz.

Các thông số RAM khác cần biết

Độ trễ (CAS Latency) hiểu đơn giản là quãng thời gian kể từ khi bộ điều khiển ra lệnh đến lúc nhận được phản hồi. Độ trễ càng thấp thì càng tốt.

Thông số RAM ECC (Error Checking and Correction) là khả năng kiểm tra và sửa lỗi. Các thanh RAM ECC có khả năng điều khiển được dòng dữ liệu ra vào nó và thường được sử dụng ở các máy tính đồng bộ, máy trạm điều khiển server. Khi có hiện tượng crash xảy ra thì RAM ECC chỉ cần yêu cầu gửi lại đúng gói tin bị crash. RAM ECC có chế độ tự động sửa lỗi, vì thế RAM ECC có độ ổn định và hiệu suất cao hơn các RAM bình thường khác.

Mức điện áp là thông số RAM cho biết RAM hoạt động ở một tiêu chuẩn điện áp nhất định. Anh em nên cắm chung các RAM có cùng mức điện áp để tránh làm hỏng thiết bị.